دانلود تحقیق درباره پیوند - فروشگاه آنلاین

چکیده:
پیوند از راههای معمول تکثیر بذر می باشد پیوند زدن مزایایی دارد که از آن جمله می توان به تقویت ریشه های ضعیف گیاهان تولید ارقام جدید،  ایجاد گل و میوه روی یک پایه و ...... را اشاره نمود. اهدافی نیز در پیوند زدن دنبال می شود که می توان حفظ خصوصیات ، به دست آوردن شکل های ویژه و ..... را ذکر کرد. پیوند انواع مختلفی دارد مانند پیوند جانبی – پیوند پوست – پیوند پلی و .....
مقدمه :
به طور کلی پیوند یکی از روشهای تکثیر غیر جنسی است Grafting بر 2 نوع است . یک پیوند شاخه یکی پیوند جوانه که بستگی به نوع پیوند دارد. یک گیاه پیوندی شامل پیوندک و پایه می باشد. پیوندک Scion‌ و پایه Rootstock . پیوندک قسمتی از گیاه پیوندی است که اندامهای هوایی را تشکیل می دهد و پایه قسمتی از گیاه پیوندی است که اندامهای هوایی را تشکیل می دهد و پایه قسمتی از گیاه پیوندی است که ریشه گیاه را تشکیل می دهد.

پیوند
پیوند زدن عبارت است از متصل کردن دو قسمت گیاهی (مانند ساقه و ریشه یا دو ساقه مختلف ) به صورتی که آن دو قسمت با باززایی در محل اتصال با هم یکی شده به عنوان گیاهی جداگانه به رشد ادامه دهند. قسمتی که در بالای پیوند گاه (محل پیوند) قرار می گیرد پیوندک و قسمت زیرین که ریشه را تشکیل می دهد پایه خوانده می شود. هرگاه پیوندک تنها از یک شاخه دارای چند جوانه تشکیل شده باشد به آن پیوند گویند.
و هر گاه تنها از یک جوانه همراه با اندکی از پوست و چوب تشکیل شده باشد آن را کوپیوند می نامند. گاهی قطعه ای از ساقه که میان پایه نامیده می شود بین پایه و پیوند قرار می گیرد استفاده از میان پایه از زمان های پیش معمول بوده و از قرن ها پیش دانسته شده که برای مثال در درختان میوه قرار دادن یک میان پایه کوتاه کننده بین یک پایه پررشد و یک پیوندک پر رشد باعث تولید گیاهان پا کوتاه با میوه های زودرس می گردد.

مزایای پیوند زدن
1 – با استفاده از پیوند می توان گیاهی را که دارای ریشه های ضعیف است روی پایه ای که دارای ریشه قوی است قرار داد. به همین منظور می توان از پایه هایی استفاده کرد که در برابر شرایط نامناسب خاک مانند زهکش بد یا تسکینی خاک یا در برابر آفات و بیماریها مقاوم هستند.
2 – با پیوند زدن می توان از گیاهانی مانند بادام،  سیب، گردو و اکالیپتوس که افزایش آنها با سایر روش ها مشکل است یا ممکن نیست همگروه هایی پدید آورد .
3 – با پیوند می توان شکل های ویژه ای از رشد را بدست آورد. برای مثال با پیوند زدن بید مجنون که توانایی تولید ریشه کافی ندارد روی بید معمولی می توان شکل بید مجنون را با ریشه ای قوی پدید آورد. یا نارون چتری را روی نارون معمولی پیوند زد و شکل چتری ایجاد کرد.
4 – با پیوند می توان ارقام جدیدی را با استفاده از پایه های قدیمی جایگزین ارقام قدیمی کرد. این کار را سرشاخه کاری گویند. برای مثال می توان باغی را که دارای سیب ترش است با استفاده از سرشاخه کاری پایه های قدیمی به باغ سیب گلاب تبدیل کرد.
5 – با پیوند زدن می توان چند رنگ گل یا چند نوع میوه را روی یک پایه به وجود آورد. برای مثال می توان نارنگی، پرتقال،  لیمو و غیره را روی یک پایه مرکبات تولید کرد. البته این کار ممکن است از نظر تجاری سودآور نباشد،  زیرا رشد گیاه چند پیوندی به دلیل وجود پیوندک ها متفاوت تا متناسب می گردد. بهترین زمان برای پیوند در اواخر زمستان یا اوایل بهار ( با استفاده از پیوندکی که در زمان استراحت گیاه گرفته شده و در دمایی نزدیک به صفر درجه سانتی گراد انبار شده و برای کوپیوند بر حسب منطقه از بهار تا تابستان زمانی که پایه پوست می دهد ، می باشد.
اهداف پیوند:
1 – حفظ خصوصیات کلونها و بافتهایی که آنها را در سطح وسیع زیاد می کنیم. پس باید از روش های روشی استفاده کرد. اگر گیاهی را بتوان با قلمه تکثیر کرد (از روش دیگری هم نتوان تکثیر کرد) آنها را با پیوند زیاد می کنیم.
2 – استفاده از خصوصیات خوب پایه ها،  بعضی گیاهان حتی بر روی ریشه خودشان هم نمی توانند خوب رشد کنند. ریشه آنها با زمینهای محل کشت سازگاری ندارد و یا ضعیف است که آنها را روی ریشه ای پیوند می کنند که سازگار و مقاوم باشد.
3 – تغییر ارقام در گیاهان استقرار یافته
4 – کوتاه کردن دوره جوانی
بعد از تلاقی دو گیاه اگر بذر را بکاریم 10 – 5 سال طول می کشد تا به میوه برود و از این لحاظ تحقیقات و اصلاحات کمی روی درختان صورت گرفته (روش اصلاح در باغبانی Back  cross است).
5 – به دست آوردن شکل های ویژه
6 -  ترمیم قسمت های آسیب دیده درختان میوه گاهی در اثر یخبندان زمستانه در مناطق سرد یا در اثر وسایل و ادوات کشاورزی یا در اثر خسارت جوندگان و بیماری ها و ..... ساقه یا تنه یا قسمتی از گیاه خراب می شود و با پیوند پلی و اتصالی می توان قسمت های آسیب دیده گیاه را ترمیم کنیم.
7 – مطالعه بیماری های ویروسی : گاهی یک گیاه با اینکه بیماری ویروسی دارد علائمی نشان نمی دهد که در کارهای آزمایشی مشکل ایجاد می کند . بنابراین به آن پیوند می زنند . معمولا یک گیاه حساس به بیماری را پیوند می زنند. گیاه پیوند شده بیماری را نشان می دهد. گاهی پیوند به طور طبیعی صورت می گیرد. یعنی اگر شاخه های گیاهی مدت زیادی روی هم فشار بیاورند و حرکتی نداشته باشند کم کم بهم جوش می خورند که به آن پیوند طبیعی می گویند.

انواع پیوند :
انواع پیوند به شرح زیر است.
1 – پیوند زبانه ای یا پیوند انگلیسی Whip (tongne) grafting‌
این پیوند زمانی به کار می رود که پایه و پیوندک دارای قطر مساوی باشند که بین 5/0 تا 5/1 سانتی متر باشد. در درختان میوه (مانند پایه های یکساله سیب و گلابی) و در درختان زینتی (مانند برخی از گونه های درختی) از این پیوند استفاده می شود. گاهی این روش پیوندی روی میز یا سکوی گلخانه هم انجام می شود که در این صورت به آن پیوند رومیزی گفته می شود. روش کار پیوند زبانه ای به این ترتیب است که پایه را در 10 سانتی متری بالای خاک بریده یک برش شیبدار به قطر حدود3 سانتی متر در بالای آن ایجاد می کنند پس از آن در میان این برش یک برش دیگر به شکل زبانه ایجاد می کنند . پیوندک را نیز به گونه ای که لایه های زاینده پایه و پیوندک روی هم قرار گیرند باید پیوندگاه را با چسب پوشانید. در پیوند گیاهانی مانند مو چسب نوع ساده این پیوند که بدون زبانه است به کار می رود که در این صورت آن را پیوند نمانیم می نامند.
2 – پیوند برشی تا ترصیعی Sawkerf grafting
این نوع پیوند برای پایه هایی که 7 تا 10 سانتی متر قطر دارند به کار می رود. روش کار بدین ترتیب است که پیوندک را به طول 10 تا 12 سانتی متر با 2 تا 3 جوانه می گیرند و 2 تا 4 سانتی پایین آن را به شکل گاوه ای در می آورند. برای تهیه پایه 2 تا 3 برش به سوی مرکز چوب ایجاد کرده قطعه هایی از پوست و چوب پایه را به صورت یک هرم مثلث القاعده واژگون در می آورند تا پیوندک به طور کامل در آن جفت شود. پایه و پیوندک را طوری در هم قرار می دهند که لایه های زاینده آن روی هم قرار گیرند. پیوندگاه را باید با چسب پیوند پوشاند.
3 – پیوند پوست Bark grafting‌
این نوع پیوند ساده است و برای پایه هایی که 2 تا 35 سانتی متر قطر دارند به کار می رود. روش کار بدین ترتیب است که یک برش عمودی به طول 5/2 تا 5 سانتی متر در پوست پایه زده و پوست را به آرامی بر می دارند. پیوندک را طوری تهیه می کنند که سمت درونی آن برشی بلند و قسمتی به نام شانه و سمت دیگر برش شیبدار کوتاهی داشهت باشد. پیوندک را باید بین چوب و پوست قرار داده و پیوند گاه را به دقت با چسب پیوند پوساند. این پیوند باید هنگامی زده شود که درخت پوست می دهد . (یعنی پوست به آسانی از چوب جدا گردد)
4 – پیوند اسکنه Cleft grafting‌
این روش برای پایه هایی که 3 تا 10 سانتی متر قطر دارند. به کار می رود. پیوندک در هنگام استراحت گیاه از شاخه های یک ساله گرفته می شود. روش کار بدین ترتیب است که سرپایه را قطع کرده در طول سطح برش یک شکاف عمودی به طول 5 سانتی متر ایجاد می کنند و دو پیوندک را ته آنها به شکل گاوه ای بریده شده در دو سوی آن قرار می دهند به طوری که لایه های زاینده پایه و پیوندک روی هم قرار گیرند. پیوندگاه و نوک پیوندک باید با چسب پیوند پوشانیده شود.
5 – پیوند جانبی Side grafting‌
از این روش 3 نوع پیوند جانبی زبانه ای،  جانبی زیر پوست (جانبی نیمانیم) و جانبی کنده ای وجود دارد. در نوع جانبی کنده ای شیوه کار بدین ترتیب است که به طور معمول بدون اینکه سر پایه قطع شود یک برش شیبدار با زاویه 20 تا 30 درجه و به ژرفای 5/2 سانتی متر در آن زده می شود. پیوندک را به طول 7 سانتی متر می گیرند و حدود 5/2 سانتی متر پایین آن را به شکل گاوه ای می تراشند. پس از قرار دادن پیوندک در پایه در صورت لزوم پایه را از بالای پیوندگاه قطع می کنند و پیوندگاه را با چسب پیوند می پوشانند.
6 – پیوند پلی Bridge grafting‌
در برخی نواحی که تنه یا شاخه درختان توسط جانوران یخبندان زمستانه یا وسایل مکانیکی آسیب می ببند از پیوندهایی به نام پیوند ترسیمی استفاده می کنند.
از نمونه این پیوندها پیوند پلی است که برای تهیه پوست درختان استفاده می شود. زمان پیوند پلی در اوایل بهار است که رشد فعال گیاه آغاز می شود. روش کار بدین ترتیب است که وقتی گیاه هنوز در زمستان در حالت خفتگی است پیوندک را تهیه کرده و در پیت خزه نگه می دارند . برای تهیه پیوندک از شاخه هایی که 1 تا 2 سانتی متر قطر دارند استفاده کرده هر سه آن را به طور شیب دار می برند تا دو سه پیوندک گاه ای شکل می شود. قسمت های مرده پوست درختی که آسیب دیده برداشته می شود تا به بافت های زنده فعال برسند. برش های عمودی به فاصله 5 تا 7 سانتی متر در بالا و پایین قسمت آسیب دیده زده می شود.  به طوری که پیوندک در آن جفت شود و قسمت گاوه ای شکل دو سر پیوندک زیر پوست درخت برود. باید توجه داشت که پیوندک وارونه قرار داده نشود. پیوندک را با میخ در محل خود محکم نگه می دارند و با چسب پیوند می پوشانند.
7 – پیوند شکافی
این نوع پیوند شبیه پیوند اسکنه ای بوده یعنی پس از قطع قسمت فوقانی پایه شکافی را در آن ایجاد می کنیم و انتهای پیوندک 10 – 5 سانتی متری را داخل آن قرار می دهیم پیوندک می بایست قبلا از 2 طرف به صورت مورب برش داده شود بعد محل پیوند را با نوار پلاستیکی محکم می بندیم. محدودیت کاربرد این پیوند در این است که پایه و پیوندک باید نازک بوده و هم قطر نیز باشند.
8 – پیوند اتصالی Inarching‌
این نوع پیوند برای ترمیم و تقویت ریشه هایی که توسط جانوران،  بیماری یا وسایل کشاورزی آسیب دیده اند به کار می رود. در پیوند اتصالی پایه و پیوندک هر دو روی ریشه های خود هستند بدین ترتیب که دان نهال ها یا قلمه های ریشه دار را دایره وار ، گرداگرد گیاه آسیب دیده می کارند یا از پاجوش های همان گیاه استفاده می کنند. گیاهان جوان پیرامون گیاه اصلی به اندازه ای که قرار است پیوند زده شود کوتاه می گردند و یک برش شیب دار 10 سانتی متر در بالای آنها در سمتی که درخت آسیب دیده قرار دارد، زده می شود. در سمت دیگر هم یک برش کوتاه زده می شود تا انتهای پیوندک به صورت گاوه ای شکل درآید. برش هایی به اندازه پیوندک روی پایه زده می شود و نوک گاوه ای شکل گیاهان جوان در زیر پوست درخت آسیب دیده قرار داده می شود و با میخ محکم می گردد. میخ زدن ممکن است در تمام طول شاخه نیز انجام گیرد. پیوندگاه با چسب پیوند پوشانده می شود. این پیوند باید بی درنگ پس از پوست دادن درخت در فصل رشد انجام شود.
9 – پیوند مجاورتی Approach grafting‌
در این نوع پیوند دو گیاه مستقل که جوش خوردن آنها به روش های دیگر افزایش به سختی انجام می گیرد به هم پیوند زده می شوند و پس از آنکه جوش خوردند قسمت بالای پایه در بالای پیوند گاه بریده می شود. پیوند مجاورتی را می توان در هر زمان از سال انجام داد ولی جوش خوردن پیوند در صورتی که در فصل هایی که گیاه رشد فعال دارد زده می شود سریع تر است. این پیوند شیوه های گوناگونی دارد که ساده ترین روش آن است.
که در محل پیوند پوست را به اندازه 5/2 تا 5 سانتی متر از هر 2 ساقه چنان برداریم که برش ها هم اندازه و صاف بوده لایه های زاینده روی هم قرار گیرند سپس هر 2 ساقه را به هم بسته با چسب پیوند می پوشانند.
10 – پیوند مهاری Bracing‌
گاهی روی درخت شاخه های بزرگی وجود دارند که زاویه آنها با تنه اصلی کم است و خطر شکسته شدن دارند. برای جلوگیری از این شکل یک شاخه کوچک مناسب (پیوندک) در نزدیکی شاخه بزرگی که قرار است روی آن پیوند زده شود (پایه) برگزیده به اندازه ای که لازم است کوتاه می گردد و به روشی مشابه پیوند اتصالی به شاخه اصلی پیوند زده می شود.
کوپیوند
هرگاه پیوندک فقط از یک جوانه تشکیل شده باشد آن را کوپیوند می نامند کوپیوند هنگامی زده می شود که شیره گیاهی به آسانی در گیاه جریان داشته و در نتیجه پوست گیاه به سادگی از چوب جدا می شود این کار بر حسب آب  و هوا می تواند از اواخر زمستان تا اواخر تابستان انجام گیرد. چنان که این پیوند در بهار زده شود باید پیوندک را هنگام خفتگی گیاه جمع آوری کرد و تا بهار در دمای صفر تا 4 درجه سانتی گراد نگه داشت. در زمان های دیگر باید پیوندک را از شاخه های سال جاری گرفت.


انواع مهم کوپیوند:
-کوپیوند سپری (شکمی)
-کوپیوند قاشی
-کوپیوند وصله ای
کوپیوند سپری بیشتر از سایر انواع کوپیوند استفاده می شود.
کوپیوند قاشی زمانی استفاده می شود که درخت پوست نمی دهد
کوپیوند وصله ای بیشتر برای درختانی که پوست آنها ضخیم است به کار می رود و زمانی باید انجام شود که درخت پوست بدهد و گیاه رشد سریع داشته باشد.
عوامل موثر بر جوش خوردن پیوند:
الف ) نوع گیاه و نوع پیوند
ب ) شرایط محیطی
ج ) مرحله رشد گیاه
د ) سایر عوامل



منابع:
1 - «نشریه پیوند تاجی» ابراهیمی – نعمت الهی
2 - «باغداری مرکبات » - مهندس داود قلی پور
3 - «جزوه ریز ازدیادی» - دانشگاه شهید چمران اهواز
4 - «اصول باغبانی» - دکتر مرتضی خوشخوی – دکتر بیژن شیبایی – دکتر ایرج روحانی – دکتر عنایت اله تفضلی
5 – درختان و درختچه های ایران – انتشارات دانشگاه تهران – حبیب اله ثابتی

دانلود رایگان متن تحقیق درباره پیوند

دانلود تحقیق درباره نظم و انضباط